آرشیو مطالب در دسته بندی ‘فرهنگ و نقد فرهنگی’
در اسلام دلیلی برای اصالت آزادی نداریم
بهمن ۲۴م, ۱۳۹۷ | 
نویسنده: ساختار آزادی در اندیشه اسلامی با تمدن غرب متفاوت است. در این زمینه اشاره بر ترجیح یا تسخیر دیگری نداشتم. منشأ لیبرته توافق جمعی است ولی در اندیشه اسلامی صرف اجماع نظر به معنای آزاد یا ممنوع بودن امری نیست. اجماع در مسایلی است که به اصطلاح منطقه الفراغ است یعنی آن جایی که دین دست ما را باز گذاشته است. ما باید برای آزادی اندیشه تمرین کنیم چون عموماً تجربه آن را نداریم. در غیر این صورت تمدن سازی و رسیدن به یک حیات مدنی نخواهیم داشت
نشست دوم از سلسله نشست های «بررسی چالش های انقلاب اسلامی در دهه پنجم» سه شنبه ۲۳ بهمن ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. در این نشست محمد صادق کوشکی و محمود صادقی به سخنرانی پرداختند.
آزادی یک واژه وارداتی در جامعه ماست
محمد صادق کوشکی در ابتدای این نشست گفت: در ابتدا باید پیرامون واژه آزادی مفهوم شناسی انجام دهیم. آزادی یک واژه وارداتی در جامعه ماست. قبل از ورود مدرنیته به ایران این مفهوم را به معنایی که امروز مصطلح است نداشتیم. تا پیش از دوران قاجار، آزاد بودن در مقابل بردگی معنا داشت. همچنین گاهی یک مفهوم ارزشی منفی در چهارچوب تفکر دینی داشت، به معنای این که کسی بنده خداوند نیست. گاهی هم به معنای کسی که در حبس نیست استفاده می شده است.
ارسال در : 
رسانه باید فکر انقلاب را تکثیر کند
محمدصادق کوشکی در اختتامیه چهارمین جشنواره رسانه‌ای ابوذر استان بوشهر اظهار داشت: تعاریف و تعابیر مختلفی در توصیف انقلاب اسلامی ایران بیان‌شده است که می‌توان با دیدگاه مختلفی به این انقلاب نگاه کرد.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران تصریح کرد: سلاح به عنوان نماد اغلب انقلاب‌های هم‌عصر انقلاب اسلامی ایران شناخته می‌شده است و انقلاب اسلامی ایران را می‌توان با نماد کاست معرفی کرد که در آن روزگار به عنوان یک رسانه مدرن قابلیت استفاده داشت.
کوشکی بیان کرد: انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب فرهنگی بوده و این انقلاب موفق شد انسان‌های متفاوتی را تربیت کند که این از برکات و ثمرات مهم این انقلاب بوده است.
این فیلم تیر خلاص به امیدواری نیروهای حزب‌اللهی است
دکتر محمد صادق کوشکی استادعلوم سیاسی دانشگاه تهران، یکی از فعالان و صاحب‌نظران عرصه فرهنگ محسوب می‌شوند. ایشان نیز به تماشای «دیدن این فیلم جرم نیست» نشسته‌اند و البته نظر متفاوتی در مورد این فیلم دارند. به همین بهانه با ایشان گفت‌وگویی کوتاه و خواندنی داشتیم تا. این فیلم هم اکنون در جشنواره فیلم فجر در حال اکران است.
هنر در تراز انقلاب
متأسفانه در سال‌های اخیر، ابتذال، زیر پا گذاشتن خطوط قرمز دینی با رویکرد هجو و هزل و ترویج ارزش‌های ضد خانواده افزایش‌یافته و هر سال در چنین موسمی شاهد حریم‌شکنی‌ها هستیم
سینما در ساحت انقلاب اسلامی باید تابعی از ارزش‌ها و باورهایی باشد که خمیرمایه نهضت مردم را تشکیل داده است. به همین دلیل، دغدغه اصلی سینما در انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی باید نگرانی در خصوص صیانت از مضمون و محتوا باشد. علیرغم اینکه تکنیک در سینما مبحثی قابل‌توجه است اما بزرگ‌ترین مشکل سینمای کشور به محتوا بازمی‌گردد چراکه هنوز نتوانسته خود را با فحوا و ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی تطبیق دهد.
طبیعی است که در افق انقلاب اسلامی، هنری پذیرفته و ممدوح است که افزون بر ملاحظه خطوط قرمز اخلاقی و دینی در خدمت ترویج چارچوب‌ها، آرمان‌ها و هنجارها قرار گیرد. به‌بیان‌دیگر، سینما باید از موضع خنثی و انفعال خارج‌شده و مروج ارزش‌هایی باشد که نظام به آنها اهتمام دارد. متأسفانه امروز بخش قابل توجهی از سینمای ما نه‌تنها در خدمت ترویج ارزش‌های انقلابی و اسلامی یا حداقل خنثی نیست، بلکه در نقطه مقابل آن قرار دارد، ارزش‌های زندگی دنیامدار سکولار و تمدن غرب را ترویج می‌دهد و در بسیاری از موارد حتی آن چارچوب‌های بدیهی و حداقلی فقهی را هم رعایت نمی‌کند. نمونه آن، جشن اخیر افتتاحیه فیلم فجر است که نشان می‌دهد با فجر و آرمان ها و ارزش های انقلاب و اسلام فاصله پیدا کرده است.
حلقه مفقوده در تعامل با قومیت‌ها
نشست«نقش اقوام در تحولات ایران» در خبرگزاری فارس، با حضور محمدصادق کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، علیرضا شیخ عطار معاون بین‌المللی دانشگاه آزاد اسلامی و عنایت رضایی‌پور، دکتری مدیریت استراتژیک برگزار شد. در این نشست، محمد صادق کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در خصوص جایگاه اقوام در الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت سخن گفت.
تأکید بنده در این بحث بر تعریف بومی از قوم است. اما نگاه عموم پژوهشگران درباره قومیت نگاه ترجمه‌ای است که پژوهشگران، انسان‌شناسان غربی و مستشرقان از مسئله قومیت دارند.
متاسفانه تعریف بومی مبتنی بر نگرش‌های دینی و اعتقادی در خصوص مسئله قومیت نداریم یا اگر داریم تعریف عرضه شده‌ای نیست، به همین خاطر عمده تلاش‌هایی که صورت گرفته شد چه توسط نهادهای امنیتی یا دستگاه‌های تقسیمات کشوری و دستگاه‌های فرهنگی کشور بحث انتیک است.
پاسخی به ادعای کدیور
خیلی دوست دارم صدایم به آقای کدیور برسد. ایشان آدم فراموش‌کاری است. من از ایشان می‌پرسم شما واقعاً فراموش کردید که چه کسی برای اولین بار اسناد ارتباط ساواک با آقای شریعتمداری را منتشر کرد؟! این کار چه خوب و چه بد، همان موقع با چاپ در کتابی در قم انجام شد و ایشان هم همان زمان در قم حضور داشتند
محمدصادق کوشکی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در نشست بررسی مستند «بهتان برای حفظ نظام» که به همت انجمن علمی دانشجویی معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق «علیه‌السلام» برگزار شد، با اشاره به اینکه در این مستند عامدانه از چهره‌هایی مصاحبه به عمل آمده است که هر کدام در به کار بردن تکنیک بیان خاصی مهارت دارند، گفت: «آقای سروش در جایی از این مستند گفته است “من که از مسائل سیاسی مملکت سر در نمیاورم نیز مورد اتهام جاسوسی بودم.” در پاسخ باید گفت شما که می‌گوئید از مسائل سیاسی کشور سر در نمی‌آورید، «انجمن سیاست خارجی آلمان» برای چه چیزی شما را دعوت کرده بود؟
انجمن سیاست خارجی آلمان مبنایش این نیست که یک آدم نادان را دعوت کند. اگر رفتید فلسفه بگویید، قاعدتاً این انجمن تشنه شنیدن فلسفه با قبض و بسط شریعت نیست! شما حرفی داشتید که انجمن سیاست خارجی آلمان خریدار آن بود و خود هلموت اشمیت، صدر اعظم سابق آلمان، هم در آن جلسه حضور داشت.
بخش اداری آموزش‌وپرورش بودجه را می‌بلعد
برنامه ثریا با موضوع خصوصی‌سازی در آموزش و پرورش و بررسی چالش‌های آن با حضور علی الله‌یار ترکمن معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش و محمدصادق کوشکی استاد دانشگاه تهران برگزار شد.در این برنامه محمدصادق کوشکی، استاد دانشگاه تهران با اشاره به اظهارات رئیس جمهور در روز ارائه لایحه بودجه سال ۹۸ به مجلس درباره آموزش و پرورش اظهار کرد: رئیس جمهور گفت از بیت‌المال برای آموزش و پرورش هزینه می‌کنیم. سوال این است که از مال مردم برای فرزندان آنها هزینه می‌شود، مشکل کجاست؟
وی افزود: رئیس جمهور گفت برای هر دانش‌آموز ۴ میلیون تومان هزینه می‌کنیم، دانش‌آموز یک انسان است، «چوب کبریت نیست» چرا در هزینه جاهای دیگر صرفه‌جویی نمی‌شود؟ چقدر تشریفات در کشور وجود دارد؟ چرا در هزینه نهاد ریاست جمهوری و سفرهای خارجی صرفه‌جویی نمی‌شود؟
جمهوری اسلامی و حرمت شعائر
هر چند که این روند هم به تعبیر قرآن کریم به ” معیشتأ ضنکا ” ختم می شود و این دسته از مسئولان با نگرشی غلط و تقلید غلط تر خود، نه تنها دینی بودن نظام را نابود می کنند بلکه در تأمین دنیای مردم ( که تمام وقت مدعی آنند ! ) نیز ناکام خواهند ماند و به گرد نظامهای دنیا مدار و سکولار غرب هم نخواهند رسید و این یعنی شکل معکوس فی الدنیا حسنه و فی الاخرة حسنه! وخدا نکند که سرانجام تنها نظام دینی در جهان امروز چنین باشد
دکتر محمد صادق کوشکی در ماهنامه پاسدار اسلام نوشت: ۱- از جمله اولیات و بدیهیات هر نظام سیاسی شعائر و نمادهای آن است که بر اساس فرهنگ و باورها و خطوط قرمز ان نظام تعیین می شود و عدول و تخطی از آن شعائر به هر نحو و به هر دلیل به منزله زیر پا گذاردن خطوط قرمز آن جامعه تلقی می شود و نظام سیاسی حاکم بر آن جامعه می کوشد تا با همه ابزارهای ممکن و با حداکثر قدرت از این نمادها و شعائر دفاع کرده و با حداکثر امکانات مانع خدشه دار شدن این خطوط قرمز شود و همین حساسیت به جامعه نیز منتقل می شود به صورتی که اکثریت جامعه نیز به تبعیت از حاکمیت به مدافع سرسخت و جدی این شعائر تبدیل می شود و طبیعی است که پی آمدهاو عواقب زیر پا گذاردن این خطوط قرمز آن چنان سنگین و جدی وضع می شود که کمتر به خود جرآت نادیده گرفتن احترام و قداست این نمادها را می دهد .
از این جمله است مقوله ” مالکیت خصوصی ” در آمریکا که حرمت و جایگاه آن در این جامعه تا حدی است که در بسیاری از قوانین و رویه های قضایی این کشور ، در تغابل جان انسان و حرمت مالکیت خصوصی ، تقدم با حفظ حرمت ” مالکیت خصوصی ” است و یا ” لیبرالیسم فرهنگی ” در کشوری مانند فرانسه که نادیده گرفتن آن تقریبآ غیرممکن می نماید و حاکمیت همانند مرزهای کشور در پاسداری و حراست از آن تلاش می کند .
دین ستیزی و فضای مجازی
رها شدگی و عدم کنترل در این سامانه ها ناشی از عدم تمایل دولت به این امر و تعمد آن در وجود و فعالیت بدون نظارت این سامانه ها (که طرح دلایل آن در حوصله این نوشتار نیست) مساعد ترین فضا را برای بکارگیری این رسانه ها جهت تضعیف و تخریب اسلام انقلابی و فقاهتی در جامعه ایران فراهم آورده و این نکته ای نیست که از چشم طراحان این سامانه ها مخفی مانده باشد
۱- قالبهای رسانه ای تلفن های همراه ( تحت اندروید ) که از آنها با عنوان عمومی رسانه های مجازی یاد می شود از جمله عرصه های فنی و تکنیکی است که تأثیرات عمیق و فراوانی بر فکر و فرهنگ و رفتار انسانها ( بویژه در منطقه ما ) گذاشته و خواهد گذاشت چرا که نوآوریها در این عرصه به صورت بی وقفه ادامه دارد ،تا آن جا که هر چند ماه شاهد ظهور فن آوری های جدید و به تبع آن امکانات و قابلیتهای رسانه ای جدید مجازی هستیم .
۲- و آشکار است که این فن آوریها به صورتی طراحی شده اند که هر کسی با هر توان و فهم و قابلیتی امکان استفاده از آنها را در دو ساحت داشته باشد . ساحت ارسال پیام ( به عنوان منبع پیام و ” رسانه ” ) و ساحت دریافت پیام ( به عنوان مخاطب ). به بیان دیگر این فن آوریها با این هدف طراحی شده اند که همه بتوانند در عین مخاطب پیام بودن، رسانه و منبع پیام نیز باشند و اطلاع رسانی کنند و بدیهی است که این قابلیت دیگر ربطی به مقوله ارتباطات شخصی ندارد .
شورای عالی انقلاب فرهنگی باید ستاد فرماندهی دفاع فرهنگی باشد
بخشی از اعضای شورا، مخصوصاً اشخاص حقوقی که عضو شورا هستند، تخصص، دانش کافی و باور و اعتقاد عمیق و جدی به این نبرد فرهنگی ندارند؛ اما به خاطر جایگاه حقوقی‌شان در شورا عضو هستند
محمدصادق کوشکی در گفتگو با خبرگزاری آنا گفت: اگر خودمان را در حال یک نبرد فرهنگی ببینیم، شورای عالی انقلاب فرهنگی معادل ستاد مرکزی دفاع در حوزه فرهنگ، نفوذ و قدرت دارد؛ بر این اساس افرادی از همه ارکان نظام مخصوصاً در عرصه‌های فرهنگی در این شورا حضور دارند.
وی ادامه داد: ظاهراً برخی از واحدهای این شورا، خیلی در این عرصه ورود نکرده‌اند و بیشتر در قالب یک ساختار اداری در حال فعالیت هستند. مثلاً در انتصاب مسئولان دانشگاه‌ها و تمدید آنها و یک‌سری امور یکنواخت روزانه، بیشتر از مباحث فرهنگی ورود می‌کنند.
این استاد دانشگاه افزود: واقعیت این است که شورای عالی انقلاب فرهنگی از جایگاه خودش برای هماهنگ و یک‌سو کردن فعالیت‌های فرهنگی کشور تقریباً استفاده خاصی نمی‌کند. چنین توقعی را بارها رهبر انقلاب به شورای عالی انقلاب فرهنگی منتقل کرده‌اند.